روند قانون گذاری در مجلس شورای اسلامی
- پیشنهادهایی که به مجلس ارائه می شوند شامل دو بخش است:
۱- طرح
۲- لایحه
- مراحل رسیدگی تا تبدیل به قانون:
ارسال و اعلام وصول
رسیدگی توسط کمیسیون ها و مرکز پژوهش‌ها و تصویب در کمیسیونهای تخصصی
بررسی و تصویب در صحن علنی مجلس
ارجاع به شورای نگهبان
- مرحله اول: تهیه، ارسال و اعلام وصول
طرح: توسط یک یا چند نفر از نمایندگان تهیه می‌شود و با امضاء حداقل پانزده نفر از نمایندگان در مجلس به هیئت رئیسه ارائه می‌شود.
لایحه: در دولت تهیه می‌شود و پس از تصویب در هیئت دولت، به مجلس تقدیم می‌شود.
طرحها یا لوایح پس از تقدیم به مجلس در نوبت وصول قرار می‌گیرند و پس از اعلام وصول در همان جلسه به کمیسیون های مربوطه ارجاع می‌شوند تا مورد بررسی تخصصی قرار گیرند.
* توجه: یک نسخه از کلیه طرحها و لوایحی که تقدیم مجلس می شود پس از اعلام وصول از طریق رسانه‌ها در اختیار عموم قرار می‌گیرد.
- مرحله دوم: رسیدگی توسط کمیسیون ها و مرکز پژوهش‌ها و تصویب در کمیسیونهای تخصصی
رئیس مجلس یک نسخه از طرحها و لوایح را پس از اعلام وصول به کمیسیون اصلی و کمیسیونهای فرعی جهت رسیدگی به مواد مرتبط و همچنین به مرکز پژوهش‌های مجلس جهت رسیدگی و اظهار نظر کارشناسی ارجاع می‌کند. کمیسیونهای فرعی موظفند حداکثر ظرف مدت پانزده روز از تاریخ ارجاع طرح یا لایحه نتیجه رسیدگی خود را طی گزارشی در مواد ارجاعی به کمیسیون اصلی ارائه کنند هر یک از نمایندگان نیز می‌توانند پیشنهادهای خود را ظرف مدت ده روز به کمیسیون‌ها ارائه کنند.
مرکز پژوهش‌ها: علاوه بر اظهار نظر کارشناسی که در همه موارد وجود دارد، همزمان با وصول طرحها و لوایح توسط کمیسیون‌ها در صورت ضرورت و با تصویب کمیسیون اصلی، طرح یا لایحه جهت بررسی در کارگروه کارشناسی، به مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ارجاع می‌شود.
اعضای کارگروه: کارشناسان آن مرکز و اشخاص حقیقی و حقوقی صاحب نظر اعم از نمایندگان فعلی و ادوار مجلس، کارشناس معاونت قوانین مجلس، دیوان محاسبات، مراکز علمی و پژوهشی حوزه و دانشگاه، دستگاه های اجرائی، بخش خصوصی و دستگاههای مرتبط با طرح یا لایحه. همچنین نماینده مجمع تشخیص و شورای نگهبان در صورت درخواست رئیس مرکز پژوهش ها
- مرحله سوم: بررسی و تصویب در صحن علنی مجلس
طرح یا لایحه، پس از تصویب در کمیسیون در صف رسیدگی در صحن علنی قرار می‌گیرد. هنگام رسیدگی به کلیات گزارش کمیسیون اصلی در جلسه رسمی مجلس، پس از ارائه نظرات کمیسیون اصلی، نمایندگان موافق، نمایندگان مخالف و همچنین نماینده دولت، برای کلیات رأی گیری می‌شود.
در صورت تصویب کلیات، به جزئیات طرحها و لوایح رسیدگی می‌شود و در صورت وجود مخالف برای هر ماده یا وجود پیشنهاد اصلاح یا حذف کل یا جزء، بر سر آن بحث صورت گرفته و رای گیری می‌شود و پس از رسیدگی به پیشنهادها، ماده واحده به رأی گذاشته می‌شود و این روند برای تمام ماده‌ها انجام می‌شود تا آنجا که رسیدگی با تصویب یا رد لایحه به پایان رسد.
منبع : صفحه اینستاگرامی عصاره/ تشکل جامعه اسلامی دانشجویان
